2024_CBS_05735 - Stedelijk patrimonium. Sociale Dienstverlening. Sint-Jan Evangelistkerk. Sint-Janstraat 23-25, 2140 Borgerhout - P10012. Projectdefinitie. Aanstellen architect studiefase. Gunning. Vastlegging ereloon. Architectenovereenkomst. Ondertekening - Goedkeuring

Op 11 juni 2021 keurde het college (jaarnummer 4700) de beëindiging van de tijdelijke terbeschikkingstelling van de Sint-Jan Evangelistkerk, gelegen te Sint-Janstraat 23-25 in 2140 Borgerhout aan vzw Unizo Provincie Antwerpen goed. Het college gaf in hetzelfde collegebesluit de opdracht aan AG Vespa om de invulling en/of herbestemming van de kerk te begeleiden en in het kader hiervan te onderzoeken of de restauratiewerken van de Sint-Jan Evangelistkerk in opdracht van de stad Antwerpen uitgevoerd kunnen worden.

Op 25 februari 2022 keurde het college (jaarnummer 1528) de gunning van de deelopdracht, de projectdefinitie en de overeenkomst aan Origin Architecture & Engineering cvba, Kartuizersstraat 17, 1000 Brussel met ondernemingsnummer 0476.282.866 voor de restauratie van de Sint-Jan Evangelistkerk, gelegen te Sint-Janstraat 23-25 in 2140 Borgerhout, op basis van het bestek pool van ontwerpers voor restauratieopdrachten (GAC/2017/00150) goed.

Op 25 februari 2022 keurde het college (jaarnummer 1528) goed dat de stad Antwerpen de erfgoedpremie, toegekend door het agentschap Onroerend Erfgoed op 19 mei 2019, voor de restauratie van de Sint-Jan Evangelistkerk, gelegen te Sint-Janstraat 23-25 in 2140 Borgerhout, voor een bedrag van 2.276.021,16 euro overneemt van Unizo en dat er voor deze overdracht een nieuwe premieaanvraag wordt ingediend door de stad Antwerpen op het moment van de toekenning van de definitieve premie door het agentschap Onroerend Erfgoed.

Op 26 mei 2023 besliste het college (jaarnummer 3492) om het bijkomend onderzoek inzake de mogelijkheden naar verduurzaming van de Sint-Jan Evangelistenkerk, Sint-Janstraat 23-25, 2140 Borgerhout toe te kennen aan Origin Architecture & Engineering cvba.

Op 15 december 2023 keurde het college (jaarnummer 9084) de gunning goed voor de "Restauratie Sint-Jan-Evangelistkerk", op basis van bestek GAC_2022_02362 (P10012), aan Monument-Goedleven nv, Pauwelsei 186 te 2930 Brasschaat, met ondernemingsnummer 0403.829.707, tegen een bedrag van 8.382.437,14 euro inclusief btw.

In toepassing van artikel 43 § 5 van de wet van 17 juni 2016 betreffende de overheidsopdrachten wordt de opdracht gegund op basis van de in de raamovereenkomst vastgestelde voorwaarden.

Artikel 56 §3, 4° van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 stelt dat het college van burgemeester en schepenen bevoegd is voor het voeren van de plaatsingsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.

De restauratiewerken aan de Sint-Jan Evangelistkerk zijn opgestart in april 2024 en zullen volgens de huidige planning voltooid worden eind 2026. De aannemer werkt tot eind 2024 aan de restauratie van de toren aan de oostzijde van de kerk. Vervolgens starten de werken aan het exterieur en het interieur van het schip en de hoge daken en tot slot de transepten, het koor en de lage daken.

Uit de studie van 2023 rond verduurzaming, opgemaakt door Origin Architecture & Engineering cvba in samenwerking met bouwfysisch studiebureau Daidalos Peutz, is gebleken dat de Sint-Jan-Evangelistkerk zich goed leent voor de integratie van welbepaalde duurzame technische installaties en vergroening zonder dat deze een negatieve impact hebben op het beschermde monument. Bijkomend heeft het agentschap voor Onroerend Erfgoed haar regelgeving rond duurzaamheidsingrepen recent versoepeld.

De transformatie van de hoofddaken van de kerk tot een platdakconstructie is mogelijk met een beperkte impact op de belevingswaarde van het historisch monument, gezien het een vrijstaand monument betreft en de grote dakoppervlaktes slechts beperkt zichtbaar zijn vanop straatniveau. Aangezien deze ingrepen aan de daken wijzigingen in het restauratiedossier inhouden, moeten deze gelijktijdig met de huidige werf uitgevoerd worden.

Bijkomend is het opportuun om nu reeds de noodzakelijke bouwkundige en technische ingrepen voor te bereiden om de integratie van de duurzame technische installaties later mogelijk te maken. Met het huidig voorliggend besluit ligt de goedkeuring van fase 1, het schetsontwerp, en fase 2, het voorontwerp, ter goedkeuring voor.

De realisatie van een platdakconstructie zal hoogstwaarschijnlijk een haalbare herbestemming van het volledige gebouw aanzienlijk bevorderen. Stadslandbouw kan hierbij dienen als katalysator voor een duurzame herstemming en heropleving van de site. Er is hierbij een substantiële interactie uit te werken tussen de invulling op het platte dak en de verdere invulling van de kerk. Hierbij kan worden gewerkt naar stadslandbouw op het dak en een aansluitende markthal met RECA-functie waarbij deze stadslandbouwproducten kunnen worden verkocht en geconsumeerd. Daarnaast kan het gebouw dienstdoen als eventlocatie en educatieve ruimte binnen een duurzaam kader. De realisatie van een eventuele platdakconstructie leidt tot de toename van de bruikbare oppervlakte van circa 1000m². Bovendien kan er bijkomend licht binnengetrokken worden in het donkere kerkgebouw. Een haalbare herbestemming van de kerk zal niet enkel leiden tot het ontzorgen van de stad maar tevens tot inkomsten met een (gedeeltelijk) terugverdieneffect. 

Het verdient aanbeveling dat AG Vespa een marktverkenning (RFI) organiseert. Deze marktverkenning is een brede bevraging van het relevant middenveld aangaande de toekomstige herbestemming van de Sint-Jan Evangelistkerk en de meerwaarde van de eventuele platdakconstructie. In deze marktverkenning kan worden gepolst of er potentiële kandidaten kunnen gevonden worden om de kerk te herbestemmen met of zonder platdakconstructie. Hiernaast kan worden onderzocht onder welke voorwaarden deze potentiële kandidaten bereid zijn om in te staan voor de verdere invulling van het gebouw. 

De uitgave voor het ereloon bedraagt 492.228,00 euro inclusief btw en wordt verrekend op investeringsbudget 2024, 2025 en 2026. Middels ika-light zal het budget voorzien op budgetadres SUB_NR/INTERN/2400-2500-2600/5150980000/664600/2LMS029801A00000/2SA020350 overgeschreven worden het naar het budget met budgetadres SUB_NR/INTERN/2400-2500-2600/5322000000/221/2HMS110101P10012/2SA040790. Na uitvoering van deze Ika-light is er voldoende budget beschikbaar voor de betaling van erelonen voor de realisatie van de platdakconstructie op de Sint-Jan Evangelistkerk.

Boekingsadres ereloon
Budgetplaats: 5322000000
Budgetpositie: 221
Functiegebied: 2HMS110101P10012
Begrotingsprogramma: 2SA040790
Subsidie: SUB_NR

De raming voor de werken bedraagt 2.000.000,00 euro exclusief btw = 2.420.000,00 euro inclusief btw. Het ereloon voor het extern studiebureau wordt op basis van de bepalingen in de architectenovereenkomst en de bijhorende ereloontabel geraamd op 406.800,00 euro exclusief btw = 492.228,00 euro inclusief btw.

De verdeling hiervan is als volgt:

• het ereloon voor fase 1, het schetsontwerp, en fase 2, het voorontwerp, wordt geraamd op 81.360,00 euro + 17.085,60 euro (21% btw) = 98.445,60 euro inclusief btw en zal worden verrekend op 2024. Er is voldoende krediet beschikbaar.
• het ereloon voor de voorbereiding van fase 3, de omgevingsvergunning, wordt geraamd op 20.340,00 euro + 4.271,40 euro (21% btw) = 24.611,40 euro inclusief btw en zal worden verrekend op 2024. Er is voldoende krediet beschikbaar.
• het ereloon voor de overige fasen bedraagt 75% van het globale ereloon en wordt geraamd op 305.100,00 euro + 64.071,00 euro (21% btw) = 369.171,00 euro inclusief btw.