Terug
Gepubliceerd op 28/01/2025

2025_GR_00101 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Kuba - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

gemeenteraad
ma 27/01/2025 - 19:30 Stadhuis
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester-voorzitter; Koen Kennis, schepen; Patrick Janssens, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Lien Van de Kelder, schepen; Johan Klaps, schepen; Ken Casier, schepen; Karim Bachar, schepen; Stijn De Rooster, schepen; Filip Dewinter, raadslid; Gerolf Annemans, raadslid; Kathleen Van Brempt, raadslid; Anke Van dermeersch, raadslid; Liesbeth Homans, raadslid; Koen Laenens, raadslid; Danielle Meirsman, raadslid; Kevin Vereecken, raadslid; Annick De Ridder, raadslid; Ilse van Dienderen, raadslid; Peter Wouters, raadslid; Sam Van Rooy, raadslid; Nathalie van Baren, raadslid; Sevilay Altintas, raadslid; Tatjana Scheck, raadslid; Lise Vandecasteele, raadslid; Meyrem Almaci, raadslid; Goedele Toen, raadslid; Jos D'Haese, raadslid; Bogdan Vanden Berghe; Manal Toumi, raadslid; Michael Freilich, raadslid; Ben Van Duppen, raadslid; Céline Gümüs, raadslid; Mohssine Ben Messaoud, raadslid; Ivan Heyligen, raadslid; Joke Laukens, raadslid; Pieter De Cock, raadslid; Maartje De Vries, raadslid; Ariane Giraneza Birekeraho, raadslid; Kenneth Asseloos, raadslid; Laura Delmas, raadslid; Joël Gemeiner, raadslid; Sven Lievens, raadslid; Lieselot Keymis, raadslid; Sophie Van de Velde, raadslid; Farid Darmach, raadslid; Ben Segers, raadslid; Oskar Seuntjens, raadslid; Vincent Hellemans, raadslid; Kinga Pajak, raadslid; Tim Tubbax, raadslid; Marij Preneel, raadslid; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Verontschuldigd

Peter Mertens, raadslid; Anne Delespaul, raadslid

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester-voorzitter
2025_GR_00101 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Kuba - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring 2025_GR_00101 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Kuba - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 11 mei 2007 (jaarnummer 6183) nam het college kennis van de adviesprocedure voor een stedelijk advies bij aanvraag om erkenning van plaatselijke kerk- en geloofsgemeenschappen.

Op 22 oktober 2021 werd het nieuwe Erkenningsdecreet voor Lokale Geloofsgemeenschappen (Erkenningsdecreet) goedgekeurd.

Het Erkenningsdecreet voert een nieuw en duidelijk kader in voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen en voor de criteria en administratieve verplichtingen waaraan besturen van de eredienst moeten voldoen. Het bepaalt dat de gemeente advies verleent over de aanvraag voor erkenning van een lokale geloofsgemeenschap op haar grondgebied. Een erkenning heeft tot gevolg dat een lokale geloofsgemeenschap een openbare instelling wordt met rechtspersoonlijkheid die de goederen en de inkomsten van de geloofsgemeenschap moet beheren. 

Op 6 mei 2022 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap Kuba van Antwerpen. Deze aanvraag voldoet aan de voorwaarden van de verkorte procedure tot erkenning overeenkomstig artikel 67 van het Erkenningsdecreet omdat de lokale geloofsgemeenschap reeds een erkenningsaanvraag had ingediend vóór 1 juli 2019.

Op 1 juni 2022 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Kuba Antwerpen. Het advies dient binnen de gestelde termijn van vier maanden bezorgd te worden. 

Op 30 januari 2023 (jaarnummer 56) keurde de gemeenteraad het positief advies op de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Kuba goed.

Op 6 mei 2024 werd het decreet tot wijziging van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 goedgekeurd.

Op 26 september 2024 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een geactualiseerde erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap “Kuba” te Berchem Antwerpen.

Op 4 oktober 2024 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de update van de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Kuba. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Juridische grond

Decreet van 22 oktober 2021 tot regeling van de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen, de verplichtingen van de besturen van de eredienst en het toezicht daarop en tot wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende eredienst.

Argumentatie

Lokale geloofsgemeenschappen zijn belangrijke partners binnen onze diverse samenleving. De Vlaamse Regering erkent de lokale geloofsgemeenschappen van de door de federale overheid erkende erediensten. 

Het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten heeft het administratief en financieel toezicht op de islamitische eredienst aan de provincie toegewezen. De stad heeft verder geen wettelijke opdrachten met betrekking tot de financiële aspecten van de islamitische eredienst.

Het advies dient gegeven te worden over het al dan niet voldoen aan de erkenningsverplichtingen:

  • het hebben van een transparante juridische structuur;
  • voldoende administratieve capaciteit;
  • financiële leefbaarheid en transparantie daarover; 
  • maatschappelijke relevantie;
  • duurzame contacten met de lokale overheid; 
  • goed nabuurschap;
  • het naleven van de Grondwet en het EVRM; 
  • een eredienstgebouw ter beschikking hebben en een verklaring van de eigenaar;
  • identificatie van het tijdelijk voltallig bestuursorgaan;
  • identificatie van de bedienaar(s) van de eredienst (inclusief inburgeringsplicht); 
  • verbintenis met betrekking tot de wedde van de bedienaar van de eredienst.

Een extra screening is gebeurd op het naleven van gemeentelijke reglementen. Er werd navraag gedaan over de plaatselijke geloofsgemeenschap binnen de stad Antwerpen, bij de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid en de bedrijfseenheid Financiën. Er wordt gepeild naar de aanwezigheid van openstaande dossiers, of niet-geregulariseerde onregelmatigheden. Een advies is steeds een momentopname.

De lokale politie kan enkel bevraagd worden over zuiver bestuurlijke elementen, zoals gekende overlastproblemen. 

De veiligheidsdienst van de FOD Justitie brengt een finaal veiligheidsadvies uit rekening houdende met onder andere alle bestuurlijke en gerechtelijke feiten. Het krijgt hiervoor input vanuit de diverse veiligheidsdiensten waaronder de lokale politie. 

Wat betreft de erkenningscriteria waarbij de stedelijke diensten bepaalde verbeter- of aandachtspunten geformuleerd hebben, dringt de stad Antwerpen er bij de Vlaamse Overheid op aan om deze van nabij op te volgen en het verbetertraject te evalueren.

Het eredienstgebouw

  • De organisatie is sinds 1976 actief in het gebouw.  Het gebouw heeft verschillende restauraties ondergaan. Het betreft 2 gebouwen die samengevoegd werden, waarbij er een ontmoetingsruimte, klaslokalen en een gebedshuis zijn gevestigd. 
  • Het gebouw Generaal Drubbelstraat 102, 2600 Berchem werd brandveilig verklaard voor 49 personen. Op 5 november 2024 werd een nieuwe brandcontrole uitgevoerd ter actualisering. Dit dossier zit momenteel in handhavingsflow.
  • Er zijn geen bouwovertredingen gekend bij de dienst pandtoezicht. 
  • De te erkennen geloofsgemeenschap verklaart  de gebouwen gehuurd te hebben van de koepelorganisatie de vzw Communauté Musulmane de Belgique, Kesselstraat 28 te 1030 Brussel voor 15 jaar. 

Lokale inbedding

Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. Het is een kleinschalig gebedshuis dat reeds decennialang op deze locatie haar activiteiten organiseert.
De organisatie heeft zowel een socioculturele werking alsook een gebedshuis. De lokale geloofsgemeenschap is actief op het grondgebied van de stad en is een vaste waarde vooral binnen het district Berchem. De stad kent het jarenlange bestaan van de geloofsgemeenschap. De lokale geloofsgemeenschap neemt steeds deel aan het overleg dat georganiseerd wordt door de stedelijke diensten.

De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren naar de hogere overheden.

Het stedelijk advies worden uitgebracht  onder voorbehoud van de adviezen van de bovenlokale overheden en van de veiligheidsdienst van FOD Justitie.

Financiën

  • De lokale geloofsgemeenschap heeft geen openstaande schulden bij de stad.
  • De stad neemt kennis van de financiële documenten die deel uit maken van het aanvraagdossier.  De lokale geloofsgemeenschap ontvangt geen subsidies van de stad. De werking wordt volledig gedragen door de lokale gelovigen en is dus financieel leefbaar.
  • De lokale geloofsgemeenschap verklaarde niet  over een giftenregister te beschikken, omdat er geen giften zijn boven de 1.000,00 euro. Er  is een engagement om dit bij erkenning systematisch en transparant te registreren.
  • De meerjarenbegroting vermeldt een financieel tekort. Dit dient opgenomen te worden met de financierende overheid.  

Veiligheid

  • Het advies van de lokale politie is overgemaakt aan de Lokale Task Force van waaruit de diverse adviezen werden bezorgd aan de FOD Justitie afdeling Veiligheid van de Staat. Het eindadvies van de FOD Justitie afdeling Veiligheid van de Staat aangaande de veiligheid, rekening houdende met de adviezen uit de Lokale Task Force, is positief. 

Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren aan de hogere overheden.

Beleidsdoelstellingen

4 - Harmonieuze stad
2HMS06 - Samenlevingsopbouw en erediensten
2HMS0603 - Levensbeschouwelijk beleid
2HMS060302 - Levensbeschouwingen

Besluit

De gemeenteraad keurt bij monde van de fractievoorzitters volgend besluit goed.
Stemden ja: N-VA, PVDA, Vooruit, GROEN en cd&v. 
Stemden nee: VLAAMS BELANG. 
De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad geeft op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen een positief advies aan de Vlaamse overheid over de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Kuba, Generaal Drubbelstraat 102, 2600 Berchem .

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Bijlagen

  • Aanvraagbrief_ABB_actualisering_erkenningsaanvraag_Kuba.pdf