Terug
Gepubliceerd op 28/01/2025

2025_GR_00093 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Attawhid - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

gemeenteraad
ma 27/01/2025 - 19:30 Stadhuis
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester-voorzitter; Koen Kennis, schepen; Patrick Janssens, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Lien Van de Kelder, schepen; Johan Klaps, schepen; Ken Casier, schepen; Karim Bachar, schepen; Stijn De Rooster, schepen; Filip Dewinter, raadslid; Gerolf Annemans, raadslid; Kathleen Van Brempt, raadslid; Anke Van dermeersch, raadslid; Liesbeth Homans, raadslid; Koen Laenens, raadslid; Danielle Meirsman, raadslid; Kevin Vereecken, raadslid; Annick De Ridder, raadslid; Ilse van Dienderen, raadslid; Peter Wouters, raadslid; Sam Van Rooy, raadslid; Nathalie van Baren, raadslid; Sevilay Altintas, raadslid; Tatjana Scheck, raadslid; Lise Vandecasteele, raadslid; Meyrem Almaci, raadslid; Goedele Toen, raadslid; Jos D'Haese, raadslid; Bogdan Vanden Berghe; Manal Toumi, raadslid; Michael Freilich, raadslid; Ben Van Duppen, raadslid; Céline Gümüs, raadslid; Mohssine Ben Messaoud, raadslid; Ivan Heyligen, raadslid; Joke Laukens, raadslid; Pieter De Cock, raadslid; Maartje De Vries, raadslid; Ariane Giraneza Birekeraho, raadslid; Kenneth Asseloos, raadslid; Laura Delmas, raadslid; Joël Gemeiner, raadslid; Sven Lievens, raadslid; Lieselot Keymis, raadslid; Sophie Van de Velde, raadslid; Farid Darmach, raadslid; Ben Segers, raadslid; Oskar Seuntjens, raadslid; Vincent Hellemans, raadslid; Kinga Pajak, raadslid; Tim Tubbax, raadslid; Marij Preneel, raadslid; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Verontschuldigd

Peter Mertens, raadslid; Anne Delespaul, raadslid

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester-voorzitter
2025_GR_00093 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Attawhid - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring 2025_GR_00093 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Attawhid - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 11 mei 2007 (jaarnummer 6183) nam het college kennis van de adviesprocedure voor een stedelijk advies bij aanvraag om erkenning van plaatselijke kerk- en geloofsgemeenschappen.

Op 22 oktober 2021 werd het nieuwe Erkenningsdecreet voor Lokale Geloofsgemeenschappen (Erkenningsdecreet) goedgekeurd.

Het Erkenningsdecreet voert een nieuw en duidelijk kader in voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen en voor de criteria en administratieve verplichtingen waaraan besturen van de eredienst moeten voldoen. Het bepaalt dat de gemeente advies verleent over de aanvraag voor erkenning van een lokale geloofsgemeenschap op haar grondgebied. Een erkenning heeft tot gevolg dat een lokale geloofsgemeenschap een openbare instelling wordt met rechtspersoonlijkheid die de goederen en de inkomsten van de geloofsgemeenschap moet beheren. 

Op 12 oktober 2022 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap Attawhid Antwerpen te Havanastraat 5, 2030 Luchtbal. Deze aanvraag voldoet aan de voorwaarden van de verkorte procedure tot erkenning overeenkomstig artikel 67 van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 omdat de lokale geloofsgemeenschap reeds een erkenningsaanvraag had ingediend voor 1 juli 2019.

Op 7 november  2022 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Attawhid. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Op 30 januari 2023 (jaarnummer 55) keurde de gemeenteraad het positief advies op de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Attawhid  goed.

Op 6 mei 2024 werd het decreet tot wijziging van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 goedgekeurd.

Op 15 oktober 2024 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een geactualiseerde erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap “Attawhid” te Antwerpen.

Op 25 oktober 2024 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de update van de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Attawhid. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Juridische grond

Decreet van 22 oktober 2021 tot regeling van de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen, de verplichtingen van de besturen van de eredienst en het toezicht daarop en tot wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende eredienst.

Argumentatie

Lokale geloofsgemeenschappen zijn belangrijke partners binnen onze diverse samenleving. De Vlaamse Regering erkent de lokale geloofsgemeenschappen van de door de federale overheid erkende erediensten. 

Het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten heeft het administratief en financieel toezicht op de islamitische eredienst aan de provincie toegewezen. De stad heeft verder geen wettelijke opdrachten met betrekking tot de financiële aspecten van de islamitische eredienst.

Het advies dient gegeven te worden over het al dan niet voldoen aan de erkenningsverplichtingen:

  • het hebben van een transparante juridische structuur;
  • voldoende administratieve capaciteit;
  • financiële leefbaarheid en transparantie daarover; 
  • maatschappelijke relevantie;
  • duurzame contacten met de lokale overheid; 
  • goed nabuurschap;
  • het naleven van de Grondwet en het EVRM; 
  • een eredienstgebouw ter beschikking hebben en een verklaring van de eigenaar;
  • identificatie van het tijdelijk voltallig bestuursorgaan;
  • identificatie van de bedienaar(s) van de eredienst (inclusief inburgeringsplicht); 
  • verbintenis met betrekking tot de wedde van de bedienaar van de eredienst.

Een extra screening is gebeurd op het naleven van gemeentelijke reglementen. Er werd navraag gedaan over de plaatselijke geloofsgemeenschap binnen de stad Antwerpen, bij de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid en de bedrijfseenheid Financiën. Er wordt gepeild naar de aanwezigheid van openstaande dossiers, of niet-geregulariseerde onregelmatigheden. Een advies is steeds een momentopname.

De lokale politie kan enkel bevraagd worden over zuiver bestuurlijke elementen, zoals gekende overlastproblemen. 

De veiligheidsdienst van de FOD Justitie brengt een finaal veiligheidsadvies uit rekening houdende met onder andere alle bestuurlijke en gerechtelijke feiten. Het krijgt hiervoor input vanuit de diverse veiligheidsdiensten waaronder de lokale politie. 

Wat betreft de erkenningscriteria waarbij de stedelijke diensten bepaalde verbeter- of aandachtspunten geformuleerd hebben, dringt de stad Antwerpen er bij de Vlaamse Overheid op aan om deze van nabij op te volgen en het verbetertraject te evalueren.

Het eredienstgebouw

  • De organisatie is in 2012 verhuisd naar het huidig gebouw in de Havanastraat 5 te 2030 Antwerpen Luchtbal. Het adres Havanastraat 5 is inwisselbaar met Vancouverstraat 1. Dit gebouw is tijdelijk ter beschikking gesteld door de stad Antwerpen aan de vereniging. Het gebouw heeft de mogelijkheid om een groot aantal gebruikers te ontvangen, zonder overlast voor de buurt. De lokale geloofsgemeenschap heeft vooruitzichten om op termijn een nieuwbouw te zetten, waardoor de (Havanastraat 5) Vancouverstraat 1, 2030 Antwerpen Luchtbal kan worden vrij gegeven.
  • Het aangekochte pand te Noorderlaan 121 te 2030 Antwerpen Luchtbal is slechts enkele tientallen meters verwijderd van het huidige eredienstgebouw, waardoor de doelgroep behouden blijft. De gesprekken zijn lopende om een vergunning voor nieuwbouw in te dienen bij de bevoegde stedelijke diensten. De lokale geloofsgemeenschap maakt zich sterk om inzamelingen te organiseren voor de financiering van deze nieuwbouw. Ook de aankoop van het pand is gelukt via inzamelingen bij de brede geloofsgemeenschap in Antwerpen.
  • Het gebouw Havanastraat 5 te Antwerpen Luchtbal is niet brandveilig verklaard, omdat dit slechts tijdelijk ter beschikking is gesteld voor de activiteiten van de vereniging. 
  • Er zijn geen bouwovertredingen gekend bij de dienst pandtoezicht.

Lokale inbedding
Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën,  bedrijfseenheid Maatschappelijke veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. 

De lokale geloofsgemeenschap heeft al jarenlang haar werking op Antwerpen Luchtbal en is ook de enige islamitische geloofsgemeenschap in deze wijk. Het stedelijk gebouw dat ter beschikking werd gesteld (Havanastraat 5) Vancouverstraat 1, Blok D te Antwerpen Luchtbal wordt veelvuldig gebruikt voor erediensten en taallessen voor kinderen en jongeren.  

De imam is reeds jarenlang actief bij dezelfde geloofsgemeenschap en heeft ook deelgenomen aan de inburgeringslessen voor imams, georganiseerd door de stad Antwerpen. De lokale geloofsgemeenschap staat steeds open voor samenwerking met de buurtactoren. 

De stedelijke adviezen worden uitgebracht onder voorbehoud van het advies van de veiligheidsdienst van FOD Justitie.

De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren naar de hogere overheden.

Financiën

  • De lokale geloofsgemeenschap heeft geen openstaande schulden bij de stad.
  • De stad neemt kennis van de financiële documenten die deel uit maken van het aanvraagdossier. 
  • De lokale geloofsgemeenschap ontvangt jaarlijks een subsidie van de stad Antwerpen voor de huur van de ruimte waarin de gebedsdiensten worden georganiseerd.
  • De meerjarenbegroting vermeldt een jaarlijks exploitatietekort. 
  • De lokale geloofsgemeenschap verklaarde niet over een giftenregister te beschikken, omdat er geen giften zijn boven de 1.000,00 euro. Er is een engagement om dit bij erkenning systematisch en transparant te registreren.

Veiligheid

  • Het advies van de lokale politie wordt overgemaakt  aan de Lokale Task Force van waaruit de diverse adviezen worden bezorgd aan het FOD Justitie afdeling Veiligheid van de Staat.

Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren naar de hogere overheden.

Beleidsdoelstellingen

4 - Harmonieuze stad
2HMS06 - Samenlevingsopbouw en erediensten
2HMS0603 - Levensbeschouwelijk beleid
2HMS060302 - Levensbeschouwingen

Besluit

De gemeenteraad keurt bij monde van de fractievoorzitters volgend besluit goed.
Stemden ja: N-VA, PVDA, Vooruit, GROEN en cd&v. 
Stemden nee: VLAAMS BELANG. 
De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad geeft op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen een positief advies aan de Vlaamse overheid over de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Attawhid, Havanastraat 5, 2030 Antwerpen.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Bijlagen

  • Aanvraagbrief_ABB_actualisering_erkenningsaanvraag_Attawhid.pdf