2025_GR_00090 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Al Muwahideen - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

Op 11 mei 2007 (jaarnummer 6183) nam het college kennis van de adviesprocedure voor een stedelijk advies bij aanvraag om erkenning van plaatselijke kerk- en geloofsgemeenschappen.

Op 22 oktober 2021 werd het nieuwe Erkenningsdecreet voor Lokale Geloofsgemeenschappen (Erkenningsdecreet) goedgekeurd.

Het Erkenningsdecreet voert een nieuw en duidelijk kader in voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen en voor de criteria en administratieve verplichtingen waaraan besturen van de eredienst moeten voldoen. Het bepaalt dat de gemeente advies verleent over de aanvraag voor erkenning van een lokale geloofsgemeenschap op haar grondgebied. Een erkenning heeft tot gevolg dat een lokale geloofsgemeenschap een openbare instelling wordt met rechtspersoonlijkheid die de goederen en de inkomsten van de geloofsgemeenschap moet beheren. 

Op 10 november 2022 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap Al Muwahideen te Antwerpen, Onderwijsstraat 39. Deze aanvraag voldoet aan de voorwaarden van de verkorte procedure tot erkenning overeenkomstig artikel 67 van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 omdat de lokale geloofsgemeenschap reeds een erkenningsaanvraag had ingediend voor 1 juli 2019.

Op 16 december 2022 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Al Muwahideen. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Op 6 maart 2023 (jaarnummer 101) keurde de gemeenteraad het positief advies op de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Al Muwahideen goed.

Op 6 mei 2024 werd het decreet tot wijziging van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 goedgekeurd.

Op 27 september 2024 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een geactualiseerde erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap “Al Muwahideen” te Antwerpen.

Op 10 oktober 2024 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de update van de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Al Muwahideen. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Decreet van 22 oktober 2021 tot regeling van de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen, de verplichtingen van de besturen van de eredienst en het toezicht daarop en tot wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende eredienst.

Lokale geloofsgemeenschappen zijn belangrijke partners binnen onze diverse samenleving. De Vlaamse Regering erkent de lokale geloofsgemeenschappen van de door de federale overheid erkende erediensten. 

Het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten heeft het administratief en financieel toezicht op de islamitische eredienst aan de provincie toegewezen. De stad heeft verder geen wettelijke opdrachten met betrekking tot de financiële aspecten van de islamitische eredienst.

Het advies dient gegeven te worden over het al dan niet voldoen aan de erkenningsverplichtingen:

• het hebben van een transparante juridische structuur;
• voldoende administratieve capaciteit;
• financiële leefbaarheid en transparantie daarover; 
• maatschappelijke relevantie;
• duurzame contacten met de lokale overheid; 
• goed nabuurschap;
• het naleven van de Grondwet en het EVRM; 
• een eredienstgebouw ter beschikking hebben en een verklaring van de eigenaar;
• identificatie van het tijdelijk voltallig bestuursorgaan;
• identificatie van de bedienaar(s) van de eredienst (inclusief inburgeringsplicht); 
• verbintenis met betrekking tot de wedde van de bedienaar van de eredienst.

Een extra screening is gebeurd op het naleven van gemeentelijke reglementen. Er werd navraag gedaan over de plaatselijke geloofsgemeenschap binnen de stad Antwerpen, bij de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid en de bedrijfseenheid Financiën. Er wordt gepeild naar de aanwezigheid van openstaande dossiers, of niet-geregulariseerde onregelmatigheden. Een advies is steeds een momentopname.

De lokale politie kan enkel bevraagd worden over zuiver bestuurlijke elementen, zoals gekende overlastproblemen. 

De veiligheidsdienst van de FOD Justitie brengt een finaal veiligheidsadvies uit rekening houdende met onder andere alle bestuurlijke en gerechtelijke feiten. Het krijgt hiervoor input vanuit de diverse veiligheidsdiensten waaronder de lokale politie. 

Wat betreft de erkenningscriteria waarbij de stedelijke diensten bepaalde verbeter- of aandachtspunten geformuleerd hebben, dringt de stad Antwerpen er bij de Vlaamse Overheid op aan om deze van nabij op te volgen en het verbetertraject te evalueren.

Het eredienstgebouw

• De organisatie is sinds 2000 actief en vestigde zich in 2009 in het gebouw in de Onderwijsstraat 39 te 2060 Antwerpen. Het betreft een kleine gebedsruimte gelegen op de gelijkvloerse verdieping van een hoekpand dat voordien dienst deed als winkelpand. 
• Het betreft een huurpand met een gelijkvloerse gebedsruimte en appartementen op de verschillende bovenverdiepingen.
• De kleine gebedsruimte doet ook dienst als klaslokaal voor kinderen voor taal- en religieuze lessen. 
• Het pand  werd in november 2023 brandveilig verklaard voor maximaal 49 personen.
• Bij de bedrijfseenheid Maatschappelijke veiligheid is er voor het pand Onderwijsstraat 39 te Antwerpen 1 dossier actief dat verdere opvolging vereist. Het betreft airco's, voorzetrolluiken en zonneluifels op het gelijkvloers.  

Lokale inbedding

Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. Het is een kleinschalig gebedshuis dat reeds lange tijd  gevestigd is op dezelfde locatie en daar ook al zijn activiteiten organiseert.

De stad kent het jarenlange bestaan van de geloofsgemeenschap. De lokale geloofsgemeenschap is actief op het grondgebied van de stad Antwerpen en is een vaste waarde binnen de wijk Antwerpen-Noord vooral voor een multicultureel West-Afrikaans publiek. De lokale geloofsgemeenschap organiseerde in het verleden ook buurtactiviteiten, zoals een straatfeest en huistaakbegeleiding voor kinderen. De organisatie neemt haar verantwoordelijkheid op bij druk bezochte diensten, door inzet van voldoende moskeevrijwilligers. De opgegeven bedienaars van de eredienst zijn voldoende Nederlandstalig en als vrijwilliger actief binnen deze geloofsgemeenschap. Zij wisselen elkaar af bij afwezigheid. Het tijdelijk bestuur engageert zich om een vaste bedienaar van de eredienst aan te stellen vanaf de erkenning. 

De lokale geloofsgemeenschap is weerspiegeld in het tijdelijk bestuur door een diverse samenstelling. Het bestuur van de vereniging alsook het tijdelijk bestuur hebben zich steeds aangemeld en meegewerkt aan vormingsmomenten en infomomenten die door de stad zijn georganiseerd.

De stedelijke adviezen worden uitgebracht onder voorbehoud van de adviezen van de bovenlokale overheden en van de veiligheidsdienst van FOD Justitie.

Financiën

• De lokale geloofsgemeenschap heeft geen openstaande schulden bij de stad.
• De stad neemt kennis van de financiële documenten die deel uit maken van het aanvraagdossier. 
• De lokale geloofsgemeenschap ontvangt geen subsidies van de stad. 
• De werking wordt volledig gedragen door de lokale gelovigen en is dus financieel leefbaar.
• De lokale geloofsgemeenschap verklaarde niet over een giftenregister te beschikken, omdat er geen giften zijn boven de 1.000,00 euro. Er is een engagement om dit bij erkenning systematisch en transparant te registreren.
• De meerjarenbegroting vermeldt een financieel tekort. Dit dient met de financierende overheid bekeken te worden. 

Veiligheid

• Er zijn geen overlastmeldingen geweest de afgelopen jaren.
• Het advies van de lokale politie wordt overgemaakt aan de Lokale Task Force van waaruit  de diverse adviezen worden bezorgd aan de FOD Justitie afdeling Veiligheid van de Staat.

Op basis van de beschikbare bestuurlijke adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren aan de hogere overheden.