Het directiecomité AG Vespa keurde op 19 april 2021 (jaarnummer 366) de gunningsbeslissing van de raamovereenkomst ontwerp- en studiebureau publieke ruimte goed.
Het college nam op 21 oktober 2022 (jaarnummer 8538) kennis van de goedkeuring van het voorontwerp en opdrachtbrief voor de fase omgevingsvergunning door s.o.n. Toneelhuis.
Het college keurde op 1 december 2023 (jaarnummer 8490) goed dat de studieopdracht voor fase 4 (uitvoeringsdossier), fase 5 (plaatsingsprocedure) en bijkomende en bijzondere studieopdrachten worden uitgevoerd door AG Vespa. Hiervoor keurde het college een vastlegging en de uitbetaling ten bedragen van 3.410.000,00 EUR inclusief btw, prijsherziening en 10% onvoorzien omstandigheden aan AG Vespa goed.
Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges vastgelegd. Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.
In het gemeenteraadsbesluit van 31 mei 2021 (jaarnummer 309) werden de bovenlokale straten en pleinen vastgelegd. De Orgelstraat, Kelderstraat, Ketelstraat en Sint-Maartenstraat zijn lokale straten
Ontwikkelingen (nieuw openbaar domein), mobiliteit en verkeersmaatregelen blijven een bevoegdheid van het college.
Artikel 138 Decreet Lokaal Bestuur stelt dat de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid heeft voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district.
Op 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 tussen de stad Antwerpen en AG Vespa goed. Artikel 6 - 4.4 bepaalt dat AG Vespa publiek domein kan (laten) realiseren.
De opdracht aan AG Vespa betreft het plaatsen en uitvoeren van de overheidsopdrachten in eigen naam en voor rekening van de stad Antwerpen. De beleidsbeslissing omtrent het realiseren van het publiek domein ligt bij de stad Antwerpen. De stad Antwerpen legt hierbij tevens het projectbudget vast.
Opdracht
Toneelhuis zal de Bourlaschouwburg (tijdelijk) verlaten vanaf september 2025. Om aansluitend op de uithuizing van Toneelhuis de werken aan te vatten dient AG Vespa te starten met de plaatsingsprocedure in het laatste kwartaal van 2024.
Er is een groot gebrek aan goede logistieke verbindingen tussen de voor- en achterbouw van de Bourlaschouwburg en aan opslagruimte. Dit wordt opgelost via een ondergronds volume van 2 bouwlagen onder de Orgelstraat zodat de Bourlaschouwburg en het Schermenhuis fysiek en logistiek met elkaar zijn verbonden. Om het openbaar domein van het laden en lossen te ontlasten komt er een vrachtwagenlift in het nieuwe volume in de Orgelstraat. Deze ondergrondse constructie is reeds conceptueel ontworpen en heeft vaste parameters.
Omwille van de complexiteit en de grootte van het project, de restauratie en renovatie van de Bourlaschouwburg en het Schermenhuis, stelt AG Vespa een studiebureau aan dat de studieopdracht uitvoert rond het aangrenzende openbaar domein.
De deelopdracht omvat de verdere technische studie van de impact die de ondergrondse uitbreiding heeft op het openbaar domein en de noodzakelijke interventies die hierdoor als gevolg genomen dienen te worden. Dit studietraject openbaar domein resulteert in een realiseerbaar definitief ontwerp van het openbaar domein. Het studiebureau treedt ook op om het aanbestedingsdossier op te maken en de opvolging der werken te controleren.
Tijdens de opmaak van dit dossier zijn er in samenspraak met de verschillende stadsdiensten enkele optimalisaties van de publieke ruimte besproken. Er is tot een concreet voorstel gekomen dat de kwaliteit van de publieke ruimte verhoogt zonder dat dit ingrijpende consequenties ten gevolge heeft.
Voorontwerp publieke ruimte
Hoofdlijnen van het ontwerp
De omgevingsaanleg van de Bourlaschouwburg kadert in de realisatie van een modern, ontvangend en producerend theater op internationaal niveau binnen de zichtbare contouren van het gebouw en met respect van het erfgoed. Gezien er in het gebouw geen bijkomende ruimte kan gevonden worden en gezien bovengrondse uitbreidingen onaanvaard zijn voorziet het renovatieproject in:
De renovatiewerken aan de Bourlaschouwburg hebben bijgevolg een bijzondere impact op het openbaar domein. Het ontwerp voorziet om de ervaring en herkenbaarheid van het bestaande openbaar domein zo maximaal mogelijk te behouden met implementatie van verscheidene optimalisaties om de beleving rond de Bourlaschouwburg te vergroten.
Er wordt rekening gehouden met de vraag naar symmetrie en een eenvoudige vormgeving. De randen van de plantvakken komen overeen met de positie van het gebouw en de raamopeningen. Rondom de Bourlaschouwburg wordt de bestrating (door herbruik van de bestaande bestrating) eveneens opnieuw in 2 verschillende legpatronen voorzien. Het onderscheid tussen beide legpatronen wordt verwezenlijkt door een verzonken Cortenstaalrand. Om meer eenheid en de aantrekkingskracht van de plek te verhogen wordt evenwijdig aan de Bourlaschouwburg een strook (lint) ingericht. Het lint wordt gevisualiseerd in een (afwijkend) legverband zodanig dat het aanschouwd kan worden als een strook waarin zowel de bomen en het groen als zitbanken en fietsbeugels vervat zitten. Het lint kan tegelijk multifunctioneel gebruikt worden als circulatie blijven toelaten. Om het lint te benadrukken wordt de stalen afboording doorgetrokken. Tevens wordt het principe voor de insluiting van de plantvakken uit de Schutterhofstraat door middel van eveneens de Cortenstaalrand herhaald. Langs de hoeken wordt een solitaire (iets robuustere) boom voorzien in een boomrooster, gelinkt aan de overige vormgeving van het plein. Tussenin worden kleinere bomen aangeplant in ruimere plantvakken om meer ‘groen’ in het straatbeeld te integreren. Alle nieuwe bomen worden voorzien van boombunkers (leidings- en kabelvrije zone) zodanig dat ze optimaal kunnen gedijen. Ingewerkte zitbanken (zie Schuttershofstraat) in L-profiel, met de twee ‘benen’ naar elkaar toe gericht om meer tegenover elkaar te zitten (ontmoetingsplek). De fietsbeugels en verlichtingspalen staan op gelijke afstand ingeplant. Positie van de fietsbeugels / verlichtingspalen kunnen mogelijks nog wijzigen in functie van de hulpdiensten. Het bestaande ronde plantvak op de Komedieplaats wordt uitgebreid waarbij er een stalen rand met zitelementen (zie Schutterhofstraat) geïntegreerd zal worden. De nieuwe zitelementen en afboording wordt voorzien ter hoogte van de huidige verharding waardoor het volume van de huidige fundering gebruikt kan worden voor de nieuwe fundering. Er wordt verondersteld dat er hierdoor amper schade aan het wortelgestel berokkend zal worden. De 3 boompjes, historisch haltegebouwtje en fietsbeugels aan de Komedieplaats worden ook opgenomen in een lint om continuïteit te creëren (analoog aan Kelderstraat – Orgelstraat). Een brede inritband voorziet de aansluiting van de Orgelstraat op de Leopoldstraat.
Na goedkeuring van het voorontwerp wordt er een infomoment gelanceerd over de optimalisatie van de publieke ruimte.
AG Vespa voert de opdracht uit in eigen naam en voor rekening van stad Antwerpen. De projectuitgaven worden verrekend op project P002825 Bourlaschouwburg en Schermenhuis binnen AG Vespa.
De districtsraad adviseert het voorontwerp gunstig voor de optimalisatie van het openbaar domein rondom de Bourlaschouwburg: de Orgelstraat, de Kelderstraat, de Ketelstraat en de Sint-Maartenstraat.