2025_DRAN_00031 - Burgerbegroting - Spelregels ideeën indienen (stap 2) - Kennisneming

Op 20 januari 2014 (jaarnummer 13) keurde de districtsraad het principe van de Burgerbegroting goed. De Burgerbegroting is een participatietraject waarbij inwoners van district Antwerpen ieder jaar beslissen over de besteding van 10% van het districtsbudget. Burgers kunnen zelf projecten indienen en uitvoeren of ze kunnen het district vragen een project uit te voeren.

Op 18 februari 2019 (jaarnummer 27) keurde de districtsraad het bestuursakkoord van district Antwerpen voor de legislatuur van 2019-2024 goed. In artikel 14 tot en met 17 wordt ingegaan op de organisatie van de Burgerbegroting. 

Op 20 december 2021 (jaarnummer 197) keurde de districtsraad het afsprakenkader voor de Burgerbegroting goed. Daarin wordt onder meer vastgelegd dat de concrete richtlijnen en data voor elke stap door het districtscollege worden vastgelegd en ter kennisneming worden voorgelegd aan de districtsraad.

Artikel 6 van het gemeenteraadsbesluit van 29 mei 2017 (jaarnummer 300) bepaalt dat het district bevoegd is voor aanvullende regels voor inspraak en participatie over het lokaal beleid.  

Burgerbegroting jaarplanning 2025-2026

Thema’s kiezen en geld verdelen: 

• maandag 3 februari 2025 tot en met 9 maart 2025
• kick-off: zondag 23 februari 2025

Projecten indienen:

• woensdag 13 maart  2025 tot zondag 27 april 2025
• projectcafé: 1 april 2025

 Projecten kiezen:

• online van 2 tot 20 september 2025
• Burgerbegrotingsfestival op zondag 21 september 2025

Concrete spelregels voor de tweede stap (projecten indienen) 

Wie mag ideeën indienen?

• Zowel natuurlijke personen, feitelijke verenigingen, AG’s, VME’s als erkende vzw’s mogen ideeën indienen voor de Burgerbegroting. De vzw’s, AG’s en VME’s moeten erkend zijn op het moment van de aanvraag en moeten een maatschappelijke werking hebben. Feitelijke verenigingen moeten een bankrekening op naam van de vereniging hebben.
• Je hoeft niet in district Antwerpen te wonen. Goede ideeën kunnen van overal komen.
• Organisaties en personen kunnen uitgesloten worden, bijvoorbeeld omwille van openstaande schulden bij stad of district, of op basis van herhaalde negatieve ervaringen in voorgaande jaren. Het districtscollege beslist hierover.   

Welke ideeën kan je indienen?

• Het idee moet passen binnen een thema en budget dat in de vorige stap van de Burgerbegroting door de inwoners werd vastgelegd.
• Het idee moet binnen de bevoegdheden van district Antwerpen vallen (een school kan bijvoorbeeld wel een idee indienen om de straat te vergroenen, maar niet om workshops in de klas te financieren, want onderwijs is een stedelijke bevoegdheid).
• Je kan een idee indienen om zelf of in groep te realiseren, of een idee dat het district uitvoert, of beide (bijvoorbeeld: het district plant een boom, de bewoners organiseren een feestje). Het district moedigt bewoners aan om zelf initiatief te nemen. Indien dat niet lukt, zoeken we naar samenwerking met een organisatie. Als laatste optie kan het district de opdracht uitbesteden volgens de regels die daarvoor gelden, en wordt deze kost begroot.
• Projecten die uitgevoerd worden door bewoners of verenigingen moeten gerealiseerd worden binnen één jaar. Infrastructuurprojecten zal het district uitvoeren in maximaal 2,5 jaar.
• Het project moet de inwoners van district Antwerpen ten goede komen. Bij voorkeur vindt het dan ook plaats in district Antwerpen (bijvoorbeeld: een uitstap met vrijwilligers uit het district naar de Kalmthoutse Heide kan. Een theatergezelschap uit Borgerhout kan indienen, als de voorstellingen in district Antwerpen vertoond worden).
• Evenementen moeten zo veel mogelijk openstaan voor alle bewoners van het district. Het aanbod wordt breed gecommuniceerd. In principe is het aanbod gratis, uitzonderingen moeten worden gemotiveerd en goedgekeurd. Projecten voor een kleine en/of besloten groep kunnen enkel mits grondige argumenten. Het districtscollege beslist hierover.
• Het project vindt plaats in de publieke ruimte, of op privéterrein met een publiek karakter. Zo veel mogelijk inwoners moeten er gebruik van kunnen maken (bijvoorbeeld een regenwaterton aan de voorgevel in plaats van achtergevel).
• Bij evenementen moet er aandacht zijn voor duurzaamheid (geen wegwerpbekers, opruim, …) en voor gehoorbescherming. 
• De Burgerbegroting ondersteunt geen buitenlandse reizen, levensbeschouwelijke evenementen, commerciële activiteiten, activiteiten met een politiek doeleinde, fondsenwerving en subsidiekanalen.
• Werkingsmiddelen moeten gaan naar nieuwe activiteiten of extra aanbod met een meerwaarde voor de bewoners (geen reguliere werking). Infrastructuurbudget kan gaan naar reguliere werking, in verhouding tot de duur en schaal van de werking zoals bekend bij het district.
• Het project moet passen in de missie van de vereniging.
• Grote partners die cruciaal zijn voor het project, moeten vooraf hun engagement geven (bv. woonmaatschappij, De Lijn, NMBS…).
• Infrastructuurprojecten mogen niet gelinkt zijn aan een andere verbouwing.

Wat kan er in de publieke ruimte? 

• Infrastructuurprojecten kunnen enkel doorgaan in de publieke ruimte die beheerd wordt door district Antwerpen, dus niet in/op stedelijke of bovenlokale straten en pleinen (bijv. Groenplaats, Leien, Grote Markt, Operaplein, …).
• Voor elke ingreep in de publieke ruimte (bijvoorbeeld bloembak, kunstwerk, …) maakt de indiener een plannetje dat ter goedkeuring aan het districtscollege wordt voorgelegd. 
• Grote infrastructuurprojecten voor straten of pleinen die al in de meerjarenplanning zijn opgenomen komen niet in aanmerking.
• Irrigatie van groen wordt niet gefinancierd (bijvoorbeeld bij groene gevels).
• Ontharding van publieke ruimte wordt gerealiseerd door district Antwerpen, niet door bewoners zelf (uitgezonderd geveltuinen).
• Als een evenement plaatsvindt in de publieke ruimte, dan moet er een evenementenaanvraag ingediend worden bij stad Antwerpen.
• Elk idee mag ingediend worden. Experten van district Antwerpen bekijken of het idee past binnen de bevoegdheden van district Antwerpen (bijvoorbeeld geen mobiliteit, geen afvalbeleid) en of het gerealiseerd kan worden binnen de wettelijke voorschriften (rekening houdend met bijvoorbeeld doorgang brandweer). Daarnaast worden ook de bestaande voorschriften voor aanleg publieke ruimte en kwaliteitseisen nagekeken (bijvoorbeeld voldoende wortelruimte voor bomen). Samen zoeken we naar een haalbaar project (bijvoorbeeld struiken in plaats van bomen).
• Als een idee in de publieke ruimte concrete impact heeft op bewoners of gebruikers, moet de indiener inspraak organiseren van diverse buren, ofwel vóór het indienen, ofwel na de stemming.
• Rond onderhoud en beheer worden duidelijke afspraken gemaakt, ook voor de jaren na het project. Die kost wordt ook begroot. Als het onderhoud bij de bewoners blijft, wordt dit vastgelegd in de afsprakennota. Als het district instaat voor het onderhoud in de toekomst, is vooraf een akkoord van het districtscollege nodig. 

Hoeveel ideeën mag je indienen?

• Een persoon of organisatie mag maximaal 5 projecten per jaar aanvragen.
• Per organisatie mag maximaal 1 full time personeelslid (loonkost of freelance) aangevraagd worden, al dan niet gespreid over verschillende projecten.  

 Voor welk budget mag je indienen?

• Van het totale budget van de Burgerbegroting mag maximaal 40% naar werkingskosten gaan, investeringen moeten minstens 60% uitmaken. Dit geldt niet op het niveau van individuele projecten. De concrete (deel)budgetten per thema worden op 13 maart 2025 gecommuniceerd.
• Het idee moet passen binnen een thema en budget dat in de vorige stap door de inwoners werd vastgelegd.
• Een indiener kan maximaal 50% van het totale budget van het thema vragen, en maximaal 50% van het werkingsbudget, al dan niet gespreid over verschillende projecten.
• Privépersonen, VME’s en feitelijke verenigingen kunnen in totaal maximaal 7.500,00 EUR ontvangen voor eigen uitvoering (eventueel gespreid over meerdere projecten).
• Vzw’s en AG’s kunnen in totaal maximaal 90.000,00 EUR ontvangen voor eigen uitvoering (eventueel gespreid over meerdere projecten).
• Alle bedragen zijn inclusief btw.
• Het project gaat kostenbewust om met het budget. De indiener denkt na over de meest efficiënte manier om een doel te bereiken (bijvoorbeeld materiaal huren in plaats van kopen).
• Investeringen/verbouwingen aan privé-eigendom kunnen enkel als ze een publieke functie hebben. De meerwaarde van ingrepen moet voor inwoners van het district zijn.

Welke kosten mogen ingediend worden? 

• Werkingskosten voor het project: communicatie, logistiek, vervoer, huur lokalen (niet aan eigen organisatie), catering, materiaal, workshops, begeleiding, verzekeringen, vrijwilligersvergoedingen (binnen wettelijke maxima, richtprijs 5 euro per uur, enkel voor organisaties die ook vrijwilligersverzekering afsluiten).
• Investeringen: de ontvanger verbindt zich ertoe om duurzame investeringsgoederen tijdens de afschrijvingsperiode niet te verkopen maar te blijven gebruiken waarvoor ze zijn toegekend: 
1. elektronisch materiaal wordt drie jaar gebruikt en in die periode kan geen gelijkaardig materiaal worden aangevraagd, tenzij bij aanpassing van capaciteit;
2. ander duurzaam materiaal (meubilair, vervoersmiddelen) wordt tien jaar gebruikt en binnen die periode kan geen gelijkaardig materiaal worden aangevraagd, tenzij bij aanpassing van capaciteit;
3. bij defecten of diefstal wordt geen nieuw materiaal ter beschikking gesteld. We raden aan een verzekering af te sluiten;
4. voor tweedehandsmateriaal gelden de garantieperiodes voorzien door de leverancier.
• Investeringen in gebouwen en infrastructuur kunnen ook 100% vergoed worden, als ze bijdragen aan het (faciliteren van) één van de gekozen thema’s:
• het gebouw ligt op het grondgebied van district Antwerpen;
• de indiener is eigenaar, of de eigenaar verklaart dat de indiener nog minstens 3 jaar in het gebouw kan blijven;
• de infrastructuurwerken zijn noodzakelijk voor het voortbestaan van de werking en de veiligheid of dragen bij aan de verfraaiing en opfrissing. Ook ecologische ingrepen of verhoging van toegankelijkheid zijn mogelijk.
• De werken hebben een uitvoertermijn van 1 jaar en zijn niet vergunningsplichtig of er is al een goedgekeurde vergunning bij het indienen. 
• Verdere regels zijn gelijkaardig aan het reglement Infrastructuurondersteuning voor jeugdverenigingen (https://www.antwerpen.be/nl/overzicht/district-antwerpen-1/subsidies/infrastructuurondersteuning-voor-jeugdverenigingen).
• Loonkost: projecten mogen maximaal 1 VTE personeel aanwerven en loonkosten inbrengen. Dit kan in de vorm van aanwerving via een arbeidscontract of freelance contracten (met factuur en geldig BTW nummer). 
• Loonkost: de prestaties worden bijgehouden in een logboek. Een bedrag van maximaal 10% van de voorziene loonkost mag gebruikt worden voor overheadkosten, deze kosten moeten niet verantwoord worden (bv. verwarming, boekhouding, telefonie, bureautica, vervoer,....). Deze kosten zitten vervat in overhead en kunnen dus niet apart in rekening gebracht worden.
• Freelance: We bespreken de opdracht en de noodzaak om dit freelance te doen. Voor diensten hou je een logboek bij als bijlage bij de factuur. Overhead wordt niet toegekend: deze kosten worden verrekend in de factuur. Voor producten vermeldt de factuur een duidelijke omschrijving van prestaties en tijdsinzet.
• Loonkosten (ook freelance) moeten marktconform zijn. 
• Projecten of activiteiten mogen niet dubbel gefinancierd worden. Elk project moet juist gebudgetteerd worden, bijkomende middelen voor dezelfde activiteiten aanvragen via het Districtsfonds kan niet.