In het kader van het Eredienstendecreet zijn lokale besturen verplicht om over een kerkenbeleidsplan te beschikken. Een kerkenbeleidsplan is een schriftelijk document dat een lokaal gedragen langetermijnvisie bevat voor alle parochiekerken van de gemeente. In 2024 maakte de stad Antwerpen in samenwerking met het bisdom Antwerpen een actueel kerkenbeleidsplan 2025-2030 op voor Antwerpen. Dit kerkenbeleidsplan (gemeenteraad van 16 december 2024, jaarnummer 675) dient vanaf 1 januari 2025 voor de kerkbesturen als basis voor de opmaak van hun meerjarenplannen en voor de Vlaamse overheid als uitgangspunt voor de beoordeling van subsidieaanvragen van beschermde en niet-beschermde kerkgebouwen.
Vanaf 1 januari 2025 werd de gemeente Borsbeek samengevoegd met de stad Antwerpen, ten gevolge van de beslissing van de gemeenteraad van 18 december 2023 (jaarnummer 770) tot vrijwillige samenvoeging en de vorming van het district Borsbeek. In het district Borsbeek zijn 2 kerken: Sint-Jan Berchmans en Sint-Jacobus de Meerdere.
In het bestuursakkoord 2025-2030 is volgende resolutie (253) opgenomen in verband met het kerkenbeleidsplan: 'We schakelen een versnelling hoger met de herbestemming van ongebruikte kerken met respect voor de erfgoedwaarde van het gebouw, op een financieel en ecologisch duurzame wijze met het Kerkenbeleidsplan als uitgangspunt. We gaan hierover verder in overleg met het bisdom.'
Art 33/2 van het Decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten ('het Eredienstendecreet') bepaalt o.a. 'Een kerkenbeleidsplan is een schriftelijk document dat een lokaal gedragen langetermijnvisie bevat voor alle parochiekerken van de gemeente. Het is goedgekeurd en ondertekend door het representatief orgaan van de rooms-katholieke eredienst en door het gemeentebestuur'.
(...) Het kerkenbeleidsplan, of de ondertekende bevestiging van een bestaand kerkenbeleidsplan, is niet ouder dan zes maanden als het meerjarenplan wordt ingediend met toepassing van artikel 42, eerste lid. Als dat nog niet het geval is op het ogenblik dat het meerjarenplan wordt ingediend, dan kan de gemeenteraad in het meerjarenplan investeringsuitgaven voor het gebouw van de eredienst waarvoor er geen overeenstemming bestaat over de toekomstige functie opschorten tot het ogenblik dat er een aangepast meerjarenplan wordt goedgekeurd dat wel gebaseerd is op een nieuw of herbevestigd kerkenbeleidsplan'.
Het Decreet van 12 juli 2013 houdende toekenning van subsidies voor gebouwen van de eredienst, gebouwen voor de openbare uitoefening van de niet-confessionele morele dienstverlening en crematoria en het besluit van 20 december 2013 van de Vlaamse regering betreffende de toekenning van subsidies voor gebouwen van de eredienst, gebouwen voor de openbare uitoefening van de niet-confessionele morele dienstverlening en crematoria.
Op de vicariale raad van 2 oktober 2024 werd, in aanwezigheid van de bisschop, een geactualiseerde basislijst met indeling van de parochiekerken in A-, B- en C-categorieën gefinaliseerd. Deze lijst is op 24 oktober 2024 tijdens het Open Antwerps Centraal Kerkbestuur voorgelegd aan de Antwerpse kerkbesturen en daarna gebruikt als basis voor de opmaak van het kerkenbeleidsplan 2025-2030.
Sinds de goedkeuring van het kerkenbeleidsplan in december 2024 zijn er aantal veranderingen in het kerkelijk landschap waardoor een actualisatie nodig is:
Het voorliggende kerkenbeleidsplan omvat de bestemmingsscenario’s voor 59 rooms-katholieke kerken:
De stad neemt het initiatief om een digitale databank over de kerken op te starten.
Hebben zich onthouden: GROEN.
De gemeenteraad keurt het Kerkenbeleidsplan 2025-2030 voor de 59 parochiekerken van de stad Antwerpen goed.