2025_DCAN_00196 - District Antwerpen. Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan D’Herbouville - Proces- en startnota. Advies - Goedkeuring

Op 26 mei 2014 (jaarnummer 447) keurde de gemeenteraad de definitieve vaststelling van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Nieuw Zuid goed.

Op 26 juni 2023 (jaarnummer 409) keurde de gemeenteraad de gedeeltelijke herziening van het RUP Nieuw Zuid via een vereenvoudigde planprocedure goed.

Op 26 april 2024 (jaarnummer 3678) keurde het college de gunning voor het afsluiten van een raamovereenkomst voor het aanstellen van een pool van dienstverleners voor het opmaken van ruimtelijke instrumenten, ruimtelijke veiligheidsrapporten ter uitvoering van de Seveso-richtlijn en milieueffectenrapporten, op basis van bestek GAC_2023_028, goed.

Op 29 maart 2024 (jaarnummer 2847) keurde het college de gunning van de deelopdracht RUP D’Herbouville aan Antea Belgium goed.

Op 28 februari 2025 (jaarnummer 275) keurde het college de proces- en startnota voor het RUP D'Herbouville, district Antwerpen, goed.

De aanleiding voor dit RUP komt voort uit de ambities voor de toekomstige Scheldebrug. Deze wordt in het kader van De Grote Verbinding als Scheldeoeververbinding gerealiseerd voor actieve weggebruikers (fietsbrug). Zij zal zich stroomopwaarts van de Kennedytunnel bevinden en aansluiting maken op het fiets- en voetgangersnetwerk komende van de stad (kaaifietspad), Ringpark Zuid (Generaal Armstrongweg) en Blue Gate richting Hoboken. De verknoping van deze verschillende fiets-en voetgangersstromen zal zich (op hoogte) situeren tussen de Kennedytunnel en de Petroleumkaai.

Tegelijkertijd met de realisatie van de Scheldebrug zal het openbaar domein op de Scheldekaaien heraangelegd worden. Op de rechter Scheldeoever wordt de infrastructuur van de Scheldebrug aangevuld met een uitkijkplatform en een grote, dynamische publieke ruimte. Een hoge beeldkwaliteit van het openbaar domein en hoge belevingswaarde van de omgeving is hier gewenst. Het heraanleggen van de publieke ruimte en de realisatie van de Scheldebrug is mogelijk binnen het huidig juridisch kader en vormt dus geen planvoornemen van dit RUP.

Omwille van de potentie van de unieke knooppuntlocatie die ontstaat door de nieuwe hoogwaardige fietsbrug en omwille van de versterking van de sociale veiligheid en levendigheid in de omgeving van de aanlandingsplaats van de fietsbrug heeft stad Antwerpen de ambitie om (gedeeltelijk) geïntegreerd met de brug een multifunctioneel gebouw op te richten voor socio- culturele dag- en nachtrecreatie ter bevordering van de publiek aantrekkelijke locatie. Het gebouw is geënt op de aanwezigheid van de brug en vormt een synergie met het publieke domein op de Scheldekaaien. De inplanting van het programma mag de ervaring van de kaaien als publieke ruimte echter nooit belemmeren.

Dit type gebouw is reeds mogelijk binnen de zone voor stedelijke activiteiten (GRUP). Met het beoogde RUP D’Herbouville wordt de mogelijke locatie van een dergelijk gebouw uitgebreid tot aan de (niet- bebouwbare zone van de) Kennedytunnel, teneinde een kwalitatieve koppeling tussen gebouw, openbaar domein op de kaaien, aansluitingen op de fiets- en voetgangersnetwerken mogelijk te maken.

Art. 2.2.18 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) die de procedure vastleggen voor de opmaak van de gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Artikel 138 van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 stelt dat de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid heeft voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district.

Procedure
Het RUP D’Herbouville volgt de nieuwe geïntegreerde procedure waarbij het plan-milieueffectrapport en andere effectbeoordelingen in het planningsproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan geïntegreerd worden.

Het geïntegreerde planningsproces voorziet in de opmaak van een procesnota en een startnota als de eerste stappen.

De procesnota is een aparte, op zichzelf staande nota die het volledige planningsproces en de doorlopen participatie omschrijft, zowel hoe het proces wordt gepland als hoe het effectief werd uitgevoerd. Het is een evolutief document. Het heeft louter toelichtende waarde.

De startnota beschrijft de doelstellingen van het RUP voor het geselecteerde gebied, de relatie met de planningscontext, de reikwijdte en detailleringsgraad van het RUP en van de te onderzoeken effecten met inbegrip van de methodieken. Het college vraagt advies over de startnota en raadpleegt de bevolking hierover.

Adviezen en reacties moeten binnen de zestig dagen na ontvangst van de adviesvraag of start van de raadpleging toekomen. Voor dit RUP wordt de publieke consultatie gehouden in de periode van maart 2025 - mei 2025 en wordt een participatiemoment georganiseerd.

Afbakening plangebied
Het plangebied omvat het deel van de Scheldekaaien gelegen tussen de Schelde en D’Herbouvillekaai ter hoogte van de R1. De R1 doorkruist het plangebied ondergronds door middel van de Kennedytunnel en maakt hierbij verbinding met Linkeroever. De R1 komt ten zuidoosten van de D’Herbouvillekaai terug bovengronds. 

Ongeveer 400 meter stroomopwaarts ligt het bedrijventerrein Blue Gate Antwerp. Stroomafwaarts ligt het deel van de heraangelegde kaaien dat is afgestemd op de wijk Nieuw Zuid.

Ruimtelijke visievorming
Het RUP moet zorgen voor hedendaagse voorschriften en een gepast ruimtelijk kader in afstemming met de in herontwikkeling zijnde omgeving (o.a. mogelijkheid project Scheldebrug en Masterplan Scheldekaaien). De stad heeft namelijk als doel dit deel van de Scheldekaaien te vernieuwen conform het Masterplan Scheldekaaien. De heraanleg van de kaaien is reeds mogelijk binnen het huidig juridisch kader en vormt dus niet het planvoornemen van dit RUP. De inplanting van een fietsbrug is ook reeds vergunbaar binnen het huidig juridisch kader en vormt evenmin het planvoornemen van dit RUP. De inplanting van de fietsbrug zal zorgen voor een grote eyecatcher op de kaaien.

Er is een opportuniteit voor het koppelen van nieuwe functies aan de aanwezigheid van de aanlanding van de fietsbrug. Deze functies moeten zich richten op beleving (bv. reca, tentoonstelling, ruimte voor culturele functies, …). Het voorzien van bebouwing voor deze functies is vandaag echter niet mogelijk op deze locatie, dus daarom wordt dit RUP opgemaakt. Het RUP zal voorzien in de mogelijkheid voor het oprichten van:

• Polyvalent (casco) gebouw waarin diverse socio-culturele voorzieningen en/of reca en/of dag- en nachtrecreatie worden mogelijk gemaakt.

Op die manier wordt deze plek meer dan de landing van de fietsersbrug. Het kan uitgroeien tot een interessante en levendige verblijfs- en ontmoetingsruimte en dat 24/7.

Reikwijdte en detailleringsgraad
De bedoeling van dit RUP is om de ruimtelijke visie en het ontwerp dat stad Antwerpen op lange en korte termijn voor het plangebied van RUP D’Herbouville beoogt, te vertalen naar een juridisch instrument. In het bijzonder beoogt dit RUP het juridisch mogelijk maken van de aanleg van een polyvalent gebouw.

Data in vet cursief zijn ramingen.